Wiosenne cięcie róż jest jednym z najważniejszych zabiegów w uprawie tych pięknych krzewów. Ten konieczny zabieg będzie miał wpływ na wygląd rośliny, na jej kwitnienie oraz może zapobiec wystąpieniu chorób. Należy przy tym pamiętać, że każda grupa róż wymaga innego cięcia. Poniżej podpowiem kiedy i jak ciąć róże.
Kiedy jest najlepszy czas na cięcie róż?
Przed przystąpieniem do cięcia róż powinniśmy sprawdzić, czy w prognozach nie zapowiadane są silne przymrozki. Najlepszym terminem do przeprowadzenia tego zabiegu jest koniec marca do połowy kwietnia, tak by pąki, z których wykształcą się nowe pędy były uśpione. Wielu ogrodników rozpoczyna cięcie róż w swoich ogródkach, na działkach kiedy zaczyna kwitnąć popularna forsycja. Jednak pogoda w ostatnich sezonach bywa kapryśna i już w marcu na naszych różach można dostrzec pierwsze oznaki wznowienia wegetacji przez roślinę. W tym celu powinniśmy regularnie obserwować krzewy róż. Do cięcia róż wybieramy suche, bezdeszczowe oraz umiarkowanie ciepłe dni.
Narzędzia przeznaczone do cięcia róż muszą być dobrze naostrzone, by cięcie było gładkie. Tępe narzędzia mogą prowadzić do poszarpania tkanek róż, a rany dużo dłużej mogą się goić. Ponadto takie zranione, uszkodzone miejsca są bardziej podatne na choroby. Jeśli używamy sekatora do różnych roślin, przed przystąpieniem do cięcia róż można go odkazić, co zmniejszy ryzyko rozprzestrzeniania się chorób. Prawidłowo przeprowadzone cięcie powinno być gładkie (sekator nie może miażdżyć łodyg) i pod lekkim skosem około 0,5 cm nad pąkiem skierowanym na zewnątrz krzewu.
Przed rozpoczęciem cięcia róż warto wyzbierać wszystkie opadłe, zaschnięte liście róż, na których mogą znajdować się szkodniki, czy inne czynniki chorobotwórcze. Po tym rozgarniamy kopczyki, które zabezpieczały krzewy róż przed przemarznięciem.
Jak prawidłowo ciąć róże?
Technika cięcia róż jaką wybierzemy przede wszystkim uzależniona jest od rodzaju krzewu oraz jego wieku. Celem wiosennego przycinania krzewów róż jest utrzymanie ich w dobrej kondycji, nadaniu odpowiedniego kształtu, pobudzeniu rośliny do krzewienia się i wzrostu nowych, silnych pędów, a także to obfitego kwitnienia. Pozytywnymi skutkami cięcia róż jest dopuszczenie do wnętrza krzewu więcej powietrza i światła, dzięki czemu rośliny będą rzadziej chorowały, a ich pielęgnacja będzie łatwiejsza.
Zasady cięcia róż, które stosujemy do wszystkim grup róż to wycięcie pędów przemarzniętych, suchych, z widocznymi objawami żerowania szkodników, czy występowania chorób. Wycinamy również pędy słabe, cienkie, a także krzyżujące się. Usuwamy pędy uszkodzone: złamane, pęknięte, naderwane. Należy usunąć wyrastające z podkładki, tzw. dzikie pędy (łatwo je rozpoznać, gdyż są cienkie i dużo jaśniejsze). Przycinamy je najbliżej miejsca, z którego wyrastają. Z problemem dzikich odrostów na pewno nie będziemy mieli do czynienia u róż na własnym korzeniu, czyli takich, które samodzielnie ukorzeniliśmy (np. z patyczka). W tym przypadku zawsze będzie wyrastała szlachetna odmiana róży i nie należy jej wycinać. W celu odmłodzenia krzewów i pobudzenia do wzrostu wycinamy również stare pędy (2-letnie i starsze).
Zasady cięcia różnych grup róż
Róże wielkokwiatowe:
najsilniejsze kwitnienie występuje na tegorocznych pędach, dlatego silnie przycinamy krzewy. Skracamy je na wysokości 20-30 cm (większość pędów). Pędy słabe i cienkie zaleca się skrócić nawet do 10 cm lub całkowicie wyciąć. Te zabiegi pobudzą roślinę do wykształcenia się nowych, silnych przykorzeniowych pędów. Po cięciu powinno zostać 3-5 pąków na każdym pędzie.
Róże rabatowe (wielokwiatowe):
podobnie do wielkokwiatowych wymagają cięcia. Przycinamy jednak je tak, by na każdym pędzie zostało 6-7 pąków. Odmiany niższe tniemy na wysokość 20-30 cm, a wysokie 30-50 cm. Na krzewie pozostawiamy 5-10 najsilniejszych pędów.
Róże okrywowe:
nie wymagają corocznego przycinania. Usuwamy jednak stare, uschnięte i porażone przez choroby pędy, Wycinamy również pędy, które nam przeszkadzają, wyrastają poza wyznaczone dla nich miejsce, np. na ścieżkę. Róże tej grupy przycinamy co kilka lat na wysokość 10-15 cm. W ich przypadku nie musimy przejmować się techniką cięcia, róże okrywowe są bardzo żywotne i po cięciu bardzo szybko wznowią bujny wzrost.
Róże miniaturowe:
w celu ich mocnego rozkrzewienia zalecane jest przycinanie na wysokość 10-15 cm.
Róże pnące:
ogólną przyjętą zasadą jest rozpoczęcie cięcia róż pnących dopiero w trzecim roku od ich posadzenia. W tej grupie rozróżniamy dwie podgrupy, które przycinamy w różny sposób. Pierwszą grupą są róże, które kwitną tylko raz. Tniemy je bardzo silnie, wycinając wszystkie cienkie gałązki wyrastające z podstawy krzewu. Dla pobudzenia rozkrzewiania się możemy przyciąć o połowę wszystkie pędy dwuletnie. Drugą grupą są róże, które powtarzają kwitnienie. Nie wymagają on silnego cięcia. Oprócz podstawowego corocznego cięcia sanitarnego warto co 2-3 lata wycinać najstarsze pędy lub zbytnio zagęszczające krzew. By róże pnące obficie kwitły warto ich główne pędy rozpinać poziomo. Wtedy wypuszczą bardzo dużo krótkopędów, zakończonych „wiechami” kwiatów.
Róże pienne:
czyli szczepione na pniu przycinamy na 4-5 pąków na pędzie. Zbyt zagęszczone pędy należy wyciąć, podobnie do wyrastających z podkładki dzikich odrostów.
Róże historyczne:
tniemy oszczędnie pamiętając, że kwitną one najpiękniej na pędach dwuletnich i starszych. Róże historyczne powtarzające kwitnienie tniemy wiosną, natomiast niepowtarzające kwitnienia tniemy dopiero latem po zakończonym kwitnieniu. To najważniejsza zasada dotycząca przycinania tej grupy róż. Silniejsze pędy boczne możemy skrócić o 1/3 długości, a słabsze do 2/3 długości. Wycinamy pędy pokładające się po ziemi, słabe, zbyt zagęszczające krzew.
Róże parkowe:
nie wymagają corocznego cięcia. Tniemy je bardzo oszczędnie, wycinając tylko pędy krzyżujące się, zbyt mocno zagęszczone, chore, uschnięte. Co kilka lat usuwamy najstarsze pędy, które znacznie słabiej kwitną, a w ich miejsce wyprowadzamy nowe pędy. Poza tym wycinamy najsłabsze, cienkie, drobne pędy.
Róże angielskie:
przeprowadzamy tylko cięcie sanitarne, usuwając pędy chore i uszkodzone oraz te pędy, które wyraźnie wystają poza krzew. Co kilka lat warto krzew róży angielskiej odmłodzić, wycinając najstarsze pędy. Ponadto istnieją dwa inne podejścia do cięcia róż angielskich:
– prawie nie ciąć (oczywiście usuwamy pędy chore, przemarznięte) lub ciąć oszczędnie te pędy, które wystają poza obrys krzewu. Otrzymamy krzew róży pokryty dużą ilością kwiatów o nieznacznie mniejszej średnicy, a róże przyjmą pokrój naturalny, wzniosły, parkowy. Co kilka lat wycinamy również najstarsze pędy, które zaczynają słabiej kwitnąć i zastępujemy je młodszymi
– ciąć mocno, tak jak wielkokwiatowe, rabatowe – otrzymamy niski krzew z wielkimi, ale mniej licznymi kwiatami (raczej mniej polecany sposób).